Văn hóa đọc đang ngày một bị lãng quên dần trong thời đại công nghệ, kỹ thuật số bùng nổ. Việc giới trẻ đọc sách đã không còn là thói quen thường thấy như trước đây mà thay vào đó là lướt web, gia nhập mạng xã hội Internet. Nhưng mọi người có thực sự nhận ra được tầm quan trọng và giá trị của việc đọc sách mang lại cho chúng ta không?
Thuật ngữ văn hóa đọc là gì?
Thuật ngữ văn hóa học vẫn chưa có trong mục từ điển Việt Nam, chưa có bất kỳ một định nghĩa hay khái niệm hoàn chỉnh nào giải thích được cụm từ này. Với thời đại công nghệ số phát triển như hiện nay, văn hóa đọc không chỉ giữ phương pháp đọc truyền thống như sách in, sách giấy mà bao gồm cả phương thức đọc hiện đại trên các nền tảng Internet, ứng dụng di động.
Hiểu một cách đơn giản, đọc sách là một hoạt động văn hóa mà con người đọc sách để tiếp cận thêm tri thức, thông tin, mở rộng vốn hiểu biết cá nhân về thế giới xung quanh. Hoạt động chiếm lĩnh tri thức có thể bao gồm cách ứng xử, giá trị và chuẩn mực đọc sách lành mạnh của mỗi người. Nói đơn giản, văn hóa đọc được xem là thái độ của cá nhân đối với việc tiếp thu tri thức thông qua sách báo, tài liệu.
Tầm quan trọng của văn hóa đọc trong giới trẻ ngày nay
Việc đọc sách đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phổ cập những kiến thức cơ bản cho con người về cuộc sống giúp quanh, hoàn thiện các kỹ năng về nhân cách. Vì vậy, lợi ích của việc đọc sách mang lại cho chúng ta như sau:
- Phát triển tri thức và kỹ năng: Sách là nguồn tri thức vô tận, giúp giới trẻ mở rộng hiểu biết về thế giới xung quanh, về các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật, văn hóa, xã hội. Đọc sách sẽ giúp mỗi cá nhân rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng giao tiếp và hình thành lên những chuẩn mực đúng đắn.
- Hình thành nhân cách và đạo đức: Đọc sách sẽ giúp giới trẻ hiểu được những giá trị tốt đẹp của cuộc sống, từ đó rèn luyện phẩm chất đạo đức, nhân cách và sống có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội.
- Phát triển tư duy sáng tạo: Sách cung cấp cho giới trẻ những ý tưởng mới, cách nhìn mới mẻ về thế giới quan bên trong. Từ đó sẽ kích thích tư duy sáng tạo, giúp giới trẻ giải quyết vấn đề một cách hiệu quả, góp phần đáng kể vào sự phát triển của khoa học, kỹ thuật và xã hội.
Giải pháp phát triển văn hóa đọc trong giới trẻ 2024
Muốn phát triển văn hóa đọc trước hết cần có thói quen đọc sách lành mạnh, biến hành động này trở thành thói quen không thể thiếu trong giới trẻ. Tuy nhiên đòi hỏi chúng ta phải xây dựng được môi trường đọc sách thân thiện, tích cực và có những phương án khuyến khích giới trẻ đọc sách sáng tạo.
Tạo môi trường đọc thân thiện
Môi trường đọc thân thiện đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích và duy trì thói quen đọc sách. Vì vậy, việc xây dựng và nâng cấp thư viện, nhà sách hiện đại, sẽ thu hút giới trẻ đến đọc sách và tìm tòi tư liệu. Giới trẻ ngày nay đều tôn thờ cái đẹp, cái hiện đại nên việc tạo dựng không gian đọc sách đẹp mắt, tiện nghi sẽ kích thích nhu cầu tìm kiếm, ham học hỏi.
Khuyến khích đọc sách sáng tạo
Đọc sách sáng tạo là một phương pháp giúp người đọc tiếp cận sách một cách chủ động, tích cực và hiệu quả hơn, là một cách hiệu quả để khơi dậy niềm đam mê đọc sách và phát triển tư duy sáng tạo cho giới trẻ. Khuyến khích giới trẻ chia sẻ suy nghĩ, cảm nhận về sách sau khi đọc, không chỉ tóm tắt nội dung mà còn thể hiện góc nhìn cá nhân, phân tích, đánh giá và sáng tạo nội dung mới.
Do đó, các cá nhân và đoàn thể nên tổ chức các cuộc thi viết cảm nhận về sách, sáng tác truyện ngắn, thơ ca. Tạo cơ hội cho giới trẻ gặp gỡ và giao lưu với tác giả yêu thích, học hỏi kinh nghiệm sáng tác, đặt câu hỏi, chia sẻ ý tưởng và nhận phản hồi trực tiếp.
Nâng cao nhận thức
Chúng ta nên sử dụng đa dạng kênh truyền thông như mạng xã hội, báo chí, truyền hình để lan tỏa thông điệp về tầm quan trọng của việc đọc sách. Bên cạnh đó, thường xuyên tổ chức các hội thảo, tọa đàm về văn hóa đọc sách, thu hút sự tham gia của giới trẻ. Từ đó, giúp các bạn trẻ nhận thức được lợi ích của việc đọc sách đối với việc phát triển bản thân và thành công trong cuộc sống.
Kết luận
Phát triển văn hóa đọc hiện đại trong giới trẻ là một nhiệm vụ quan trọng, cần sự chung tay góp sức của gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Hy vọng những giải pháp trên sẽ góp phần khơi dậy niềm đam mê đọc sách trong giới trẻ, giúp các bạn trẻ phát triển bản thân và trở thành những người có ích cho xã hội.